Verwarmen met airco slecht: waarom het vaak geen verstandige oplossing is

Introductie: wat betekent ‘verwarmen met airco slecht’ voor jouw woning?

Stel je voor: het huis is aangenaam warm terwijl de energierekening ontdoet van de voorraad. Toch zien veel huiseigenaren in de stelling ‘verwarmen met airco slecht’ een waarschuwing: is het niet handig om een airco ook als verwarming te gebruiken? In deze bloganalyseer ik waarom die uitspraak klopt in veel Nederlandse situaties, en wanneer het wellicht zinvol kan zijn als onderdeel van een breder systeem. We leggen uit hoe een airco verwarmt, wat COP-waarden betekenen, welke factoren de praktijk beïnvloeden in woonwijken en oudere huizen, en welke alternatieven wél werken. Het doel is een concrete, haalbare aanpak die comfort en kosten in balans houdt. Als eindresultaat krijg je inzicht in wanneer het verstandig is om vasthouden aan een airco als hoofdverwarming los te laten en welke betere opties er bestaan voor jouw specifieke woning. Voor wie geïnteresseerd is in praktische verduurzaming volgt een stap-voor-stapplan dat je direct kunt gebruiken.

Hoe werkt een airco als verwarming en wat gaat er mis?

Een moderne airco met verwarmingsfunctie werkt als een omgekeerde koeler: buitenlucht wordt verwarmd via compressie van koelmiddel en in huis wordt de warmte vrijgegeven. In theorie kan dit heel efficiënt zijn; COP-waarden tussen 2,5 en 4, afhankelijk van buitentemperatuur en type unit, zijn niet ongebruikelijk. In de praktijk gaat er echter vaak iets mis in Nederlandse woningen. Veel woningen hebben verouderde isolatie, dikkere warmteverliezen en tochtige plekken, waardoor warmtesignalering aanzienlijk sneller verloopt dan de unit warmte kan leveren. Daarnaast kunnen sommige systemen hun maximale prestaties alleen leveren bij mildere buitentemperaturen; zodra de temperatuur buiten daalt, laadt de unit harder en verbruikt hij meer elektriciteit om hetzelfde comfort te behouden. Ook geluid, onderhoud en de plaatsing van de binnen- en buitenunit spelen een rol. Kort samengevat: een airco kan warmte leveren, maar de effectieve warmtevraag van een huis bepaalt vaak of dit de meest efficiënte oplossing is.

Kosten en COP: wat je echt betaalt

COP staat voor coefficient of performance en geeft aan hoeveel warmte er wordt geleverd per eenheid elektrisch verbruik. Een COP van 3 betekent dat voor elke 1 kWh elektriciteit er ongeveer 3 kWh warmte wordt voortgebracht. In 2025 liggen de elektriciteitsprijzen voor huishoudens doorgaans tussen circa 0,28 en 0,50 euro per kWh, afhankelijk van leverancier en tarief. Dat betekent dat de kosten per verwarmingskWh (rekening houdend met COP) kunnen variëren van ongeveer 0,09 tot 0,25 euro per verwarmingskWh. Als de COP daalt door koude buitentemperaturen, kunnen de kosten hoger uitvallen. Daarnaast spelen vaste kosten, afschrijving van het systeem en onderhoud mee. Voor sommige dagen in voorjaar- en herfstperiodes kunnen kosten relatief laag blijven, maar in koude nachten kan de combinatie van lage buitenlucht en hoog warmteverlies de efficiëntie ernstig beperken. Houd dus altijd rekening met zowel COP-waarden als lokale tariefstructuren bij het evalueren van opties.

De Nederlandse realiteit: klimaat, isolatie en warmteverliezen

Nederlandse woningen variëren sterk in isolatieniveau, raamtypes en bouwjaar. In oudere huizen is warmteverlies vaak hoog door minder goede dak- en muurisolatie, enkel glas of incompleet geïsoleerde oppervlakken. In zo’n context kan een airco als verwarming behoorlijk onvoorspelbaar en kostbaar zijn, vooral tijdens herfst en winter. Daarnaast spelen regionale verschillen een rol: in het noorden is het vaker kouder en winderiger dan in het zuiden, wat de efficiëntie van buitenunits beïnvloedt. In stedelijke appartementen kan een compacte unit in open-plan ruimtes aardig presteren, maar de warmteverdeling blijft vaak ongelijk. Een goed geïsoleerde woonkamer met kierdichtheid en mechanische ventilatie kan de luchtkwaliteit verbeteren en het comfort verhogen terwijl de behoefte aan extra verwarming vermindert. Kortom: de rol van isolatie en bouwkwaliteit is doorslaggevend voor de effectiviteit van verwarmen met airco in NL.

Vergelijkende opties: wanneer wel zinvol en wanneer niet

Drie hoofdopties staan tegenover elkaar: (1) airco-verwarming als aanvullende of incidentele oplossing; (2) een efficiënte warmtepomp als hoofdverwarming; (3) traditionele systemen zoals radiatoren met cv-ketel of vloerverwarming. Airco als hoofdverwarming kan in sommige goed geïsoleerde appartementen met een compacte ruimte en lage warmtevraag redelijk werken, maar verbruik en kosten blijven onder druk als buitentemperaturen dalen. Een aparte warmtepomp (air-to-water of geothermie) kan hoger COP-waarden leveren en beter geschikt zijn voor grotere ruimtes en langdurig gebruik. Radiatoren met een moderne HR-ketel of vloerverwarming bieden vaak een comfortabele, gelijkmatige warmte met beter controleerbare kosten, vooral als ze gecombineerd worden met isolatieverbeteringen en een slimme thermostaat. Tot slot kan isolatie-upgrade, inclusief dak- en glaswerk, de kosten op de lange termijn aanzienlijk verlagen en de effectiviteit van elke verwarmingsoplossing verbeteren. Voor wie flexibiliteit zoekt, kan een hybride systeem een tussenweg zijn.

Praktijkvoorbeelden uit echte woningen

Scenario 1: Een appartement in een middelgrote stad met goede gevelisolatie gebruikt de airco als extra verwarming in de schoudermaanden. De COP ligt dan rond 3,5 tot 4, wat redelijk betaalbaar maakt, mits de ruimte beperkt blijft tot de woonkamer. Scenario 2: Een oud rijtjeshuis met dun glas en matige isolatie moet stevige verwarmingslast leveren in wintermaanden. Hier kan de airco snel duur worden; investeren in isolatie en een warme waterpomp of radiatorensysteem op basis van HR-ketel een veel stabielere oplossing bieden. Scenario 3: Een gezinswoning met slecht geïsoleerde zolder en verwarmingsverlies via ramen ziet vaak aanzienlijk lagere efficiëntie bij koude buitentemperaturen; in zo’n woning ligt de focus eerder op isolatie-upgrades en vervolgens op een efficiënte hoofdverwarming in combinatie met dagschema’s voor comfort.

Herfst- en wintervoorbereiding: tips om te besparen

Herfst is een ideaal moment om te investeren in isolatie en kosteneffectieve warmteoplossingen voordat de koude periodes echt beginnen. Begin met het dichten van kierdichtheid rondom deuren en ramen en verbeter dakisolatie waar mogelijk. Kies voor een slimme thermostaat en zet meerdere zones in, zodat ruimtes minder onnodig verwarmd worden. Zorg voor onderhoud aan de airco en controleer of de verwarmingsmodus efficiënt werkt; soms volstaat een eenvoudige aanpassing van instellingen om comfort te verbeteren zonder extra kosten. Overweeg voor specifieke ruimtes waar warmteverlies hoog is, lokale verbeteringen zoals betere beglazing of radiatorfolie. Houd rekening met herfstdiscussies over energietarieven en plan een begroting voor de冬maanden. In sommige gevallen kan het combineren van isolatie, geüpgrade verwarmingssystemen en slimme regels de energierekening aanzienlijk verlagen.

Praktisch stappenplan: wat wél werkt

Stap 1: Laat een eenvoudige woningcheck uitvoeren (kierdichtheid, isolatiewaarden, ventilatie). Stap 2: Bepaal het warmteverlies per kamer en prioriteer verbeteringen. Stap 3: Kies een hoofdverwarmingssysteem dat past bij jouw woning en budget (bijv. warmtepomp of HR-ketel). Stap 4: Overweeg hybride systemen als tussenoplossing tussen airco-verwarming en een volledig nieuw systeem. Stap 5: Investeer in isolatie en ventilatieverbeteringen; dit vergroot comfort en verlaagt lange termijn kosten. Stap 6: Implementeer slimme regels en timerfuncties voor efficiënt gebruik. Tentoonstelling van praktijkvoorbeelden en case-studies kan helpen om de juiste keuzes te maken. Wil je meer details of een persoonlijk advies? Bezoek onze hoofdpagina voor uitgebreide informatie en laat ons meekijken in jouw situatie: onze hoofdpagina.

Conclusie en aanbevelingen

Verwarming met airco kan in sommige gevallen werken, maar in veel woningen in Nederland levert het hogere kosten en minder comfort op ten opzichte van dedicated verwarming en isolatieverbeteringen. Een holistische aanpak werkt beter: begin met isolatie en energie-audit, kies vervolgens een doelmatige verwarmingsoplossing en gebruik slimme regelaars om het comfort te behouden tegen betaalbare kosten. Voor de meeste woningen is isolatie de basis, gevolgd door een efficiënte hoofdverwarming en eventueel een hybride oplossing die luchtkwaliteit en comfort verbetert zonder onnodige kostenstijging. Wil je specifieke aanbevelingen voor jouw woning? Neem vrijblijvend contact op via onze contactpagina of bekijk onze hoofdpagina voor meer inzichten en opties. Houd er rekening mee dat prijzen en regelgeving per jaar kunnen veranderen; een updatecheck met een specialist is altijd verstandig.

**DISCLAIMER

We streven ernaar om onze blogs te vullen met accurate en actuele informatie, maar er kunnen onjuistheden of verouderde gegevens in voorkomen. Onze blogs dienen een informatief doel en kunnen onderwerpen behandelen die niet direct verband houden met onze diensten. Aan de inhoud van deze blogs kunnen geen rechten worden ontleend.